czwartek, 28 marca, 2024

Wielkopolska: Będą zbiorniki retencyjne w pokopalnianych wyrobiskach !

Wody Polskie podpisały list intencyjny z Zespołem Elektrowni Pątnów – Adamów – Konin S.A. w sprawie wykorzystania wyrobisk pokopalnianych na zbiorniki retencyjne dla wschodniej Wielkopolski.

wschodnia jest regionem, który odczuwa największe deficyty wodne w kraju, jednak powodem jest nie tylko działalność kopalni. Do tego dochodzą niskie opady (450-550 mm/rok), przekształcenia sieci hydrograficznej oraz powierzchniowych i podziemnych zmian stosunków hydrologicznych oraz zmiany w klimacie – susza trwa tu cały czas od 2015 roku, a brak pokrywy śnieżnej nie pozwala na odbudowę zasobów wodnych w wystarczającym stopniu.

Powodem wysychania wschodniej Wielkopolski jest jednak także działalność kopalni odkrywkowych, która powoduje spadek poziomu wód gruntowych. Bo kopalnie odprowadzają je, żeby odkrywki mogły pracować – i doszło do istotnego obniżenia poziomów wód powierzchniowych i podziemnych. Widocznym skutkiem jest m.in. zanik przepływu w ciekach, cofanie się linii brzegowej jezior, przesuszenie mokradeł czy brak wody w studniach, co jest szczególnie wyraźnie widoczne w rejonie odkrywek węgla brunatnego.

Teraz jest szansa, że to się zacznie zmieniać, bo współpraca Wód Polskich i ZE PAK ma zwiększyć retencję na terenie wschodniej Wielkopolski poprzez znalezienie najkorzystniejszych wariantów dalszego kształtowania zlewni rzek i jezior występujących w rejonie funkcjonowania kopalń.

– Celem szerokiej współpracy jest wykorzystanie wyrobisk pokopalnianych do prowadzenia gospodarki retencyjnej i przeciwpowodziowej oraz nawiązanie współpracy w zakresie możliwości wykorzystania rozpatrywanych wyrobisk pokopalnianych do celów produkcji energii ze źródeł odnawialnych. – Ten projekt jest dla nas priorytetowy – powiedział wiceminister Marek Gróbarczyk, sekretarz stanu w ministerstwie infrastruktury, w obecności którego podpisano list intencyjny. – Cieszymy się, że biznes włącza się w przywracanie zasobów wodnych.

Współpraca ma nie tylko poprawić sytuację, jeśli chodzi o gospodarkę wodną, ale też poprawić ją szybko. A to jest szczególnie ważne.
– To teren, który jest bardzo doświadczony ostatnimi laty przez suszę. Można powiedzieć, że dzięki wykorzystaniu wyrobisk, praktycznie budujemy całe nowe pojezierze – wyjaśnił Przemysław Daca, Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.

– Jest to bardzo perspektywiczne działanie szczególnie dla Wód Polskich, ale też bardzo ważne dla całego regionu – mieszkańców, samorządów, rolników i wszystkich innych grup społecznych – tłumaczył natomiast Bogumił Nowak, dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wód Polskich w Poznaniu, na terenie którego znajduje się ten newralgiczny obszar.

List intencyjny obejmuje między innymi działania na rzecz przywrócenia zasobów wodnych w zlewniach rzek: Teleszyna i Kiełbaska po zakończeniu działalności PAK KWB Adamów S.A. w likwidacji i Elektrowni Adamów wraz z przystosowaniem zbiorników po odkrywkach Koźmin i Adamów do pełnienia funkcji retencyjnej i przeciwpowodziowej. W rejonie odkrywki Władysławów mają zostać przywrócone zasoby wodne w zlewni rzeki Topiec i zbudowany układ umożliwiający szybsze wypełnienie wyrobiska końcowego odkrywki, by mogło pełnić funkcję zbiornika retencyjnego.

Te same działania będą podjęte w wyrobisk końcowych po odkrywkach Jóźwin IIB i Kazimierz Północ – to przyspieszy odbudowę poziomów wodonośnych, które uległy obniżeniu na skutek funkcjonującego w tym regionie przez lata leja depresji. A to z kolei przełoży się na podniesienie poziomów zwierciadeł wody jezior, należących do Powidzkiego Parku Krajobrazowego.

Będą też prowadzone prace przy odbudowie zasobów wodnych i poprawie stanu hydrologicznego zlewni rzeki Warcicy wraz z przywróceniem terenów wodno-błotnych sąsiadujących z odbudowywaną rzeką i występujących w rejonie funkcjonowania odkrywki Drzewce, szybszego wypełnienia wyrobiska końcowego odkrywki Lubstów, co zwiększy ilości wód w przepływającej w sąsiedztwie Noteci, a także skierowanie dostępnych wód powierzchniowych do wyrobiska końcowego po odkrywce Tomisławice.

W ramach tego projektu mają też zostać odbudowane zasoby wodne w jeziorach i mokradłach z terenu Pojezierza Gnieźnieńskiego i Kujawskiego, a także wykonana renaturyzacja kanałów i przekształconych cieków na obszarach pogórniczych.

W liście ujętych jest ponad 30 zadań inwestycyjnych, dla których obecnie przygotowywane są kosztorysy inwestorskie. Koszt tych prac szacowany jest na ponad 120 mln zł i rozłożony będzie na najbliższe 10 lat. Wody Polskie jak i ZE PAK S.A. złożyły już odpowiednie wnioski na dofinansowanie prac do Krajowego Programu Odbudowy oraz Funduszu Sprawiedliwej Transformacji Energetycznej. Ale mimo że środki jeszcze nie zostały przyznane – prace już się rozpoczęły. W sytuacji, w jakiej jest wschodnia Wielkopolska, nie ma chwili do stracenia.

Wody Polskie

Strona głównaPoznańWielkopolska: Będą zbiorniki retencyjne w pokopalnianych wyrobiskach !