piątek, 29 marca, 2024

Poznań: Trwa renowacja Fortu VII. Zobaczcie, jak to wygląda od środka!

Od ponad roku w Muzeum Martyrologii Wielkopolan – Fort VII trwa renowacja, która nie jest łatwym zadaniem. Wiele prac musi się tu odbywać ręcznie. Zobaczcie, jakie to daje efekty!

Prace są obecnie prowadzone na elewacji frontowej koszar szyjowych oraz w części tzw. prawego majdanu. Dzięki temu część fortu odzyska swój historyczny wygląd, a pomieszczenia zostaną wyposażone w infrastrukturę, która już niebawem pozwoli uruchomić w Forcie VII atrakcję turystyczną – nową ścieżkę zwiedzania o tematyce fortyfikacyjnej.

Oprócz walorów architektonicznych samego obiektu będzie można podziwiać repliki sprzętu artyleryjskiego. Zostały one tak dobrane, aby zwiedzający mogli poznać historię fortu od jego powstania aż do czasów kiedy przestał pełnić funkcje fortyfikacyjne, a więc do 1939 roku.

Projekt realizowany jest w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020, a wkład własny do inwestycji zapewnia miasto . Wartość całego projektu przekracza 28 mln zł brutto, a wartość dofinansowania UE 11 mln zł. Blisko 90 proc. budżetu projektu jest przeznaczone na roboty budowlane.

Fort VII w Poznaniu jest znakomitym przykładem XIX-wiecznej architektury militarnej, a zarazem jednym z najtragiczniejszych miejsc męczeństwa Polaków. Został zbudowany w latach 1876-1880 jako jeden z dziewięciu fortów głównych wchodzących w skład zewnętrznego obwodu Twierdzy Poznań. Jako jedyny posiada trzy stanowiska artyleryjskie typu nadbrzeżnego dla armat Ringkanone o kalibrze 15 cm.

W latach 1887-1888 przeprowadzono pierwszą modernizację fortu. W 1902 roku w związku z decyzją cesarza o rozbiórce większości fortyfikacji obwodu wewnętrznego ich nazwy zostały przeniesione na forty zewnętrzne. Fort VII otrzymał nazwę Fort Colomb. W latach 1913-1914 przeprowadzono kolejne modernizacje, m. in. zabetonowano niektóre okna. W czasie I wojny światowej służył jako magazyn bomb lotniczych.

W styczniu 1919 r. fort został zajęty przez powstańców wielkopolskich. W okresie międzywojennym pełnił funkcje magazynowe i nazwany został Warownią Majora Floriana Dąbrowskiego. W 1939 r. wojsko polskie zamierzało wykorzystać fort do obrony Poznania i na wałach wybudowano dwa schrony bojowe oraz zamontowano dwie pancerne kopuły obserwacyjne. Decyzja o wycofaniu Armii „Poznań” na wschód sprawiła, że fort nie spełnił tej funkcji.

Po zajęciu Poznania Niemcy utworzyli 10 października 1939 roku w forcie pierwszy na okupowanych ziemiach polskich obóz koncentracyjny. Był to największy w Kraju Warty ośrodek eksterminacji polskich elit. Po raz pierwszy użyto w forcie gazu do masowego mordowania ludności cywilnej – chorych psychicznie. Szacuje się, że w ciągu całego okresu funkcjonowania obozu przeszło przez niego ok. 20 000 ludzi.

Prawdopodobnie zginęło bądź zmarło co najmniej ok. 4500 osób a wielu innych więźniów zginęło w masowych egzekucjach w okolicach Poznania. 27 kwietnia 1944 r. obóz został zlikwidowany a więźniów przeniesiono do obozu w Żabikowie. Do fortu wprowadzono oddział fabryki Telefunken. Fosy fortu zostały wtedy zadaszone i urządzono w nich hale produkcyjne.

Fort VII został wykorzystany przez Niemców do obrony Poznania przed Armią Czerwoną. Załoga niemiecka skapitulowała dopiero 22 lutego 1945 roku, dzień przed zdobyciem Cytadeli. Po wojnie fort przez wiele lat zajmowało polskie wojsko. Przebudowano wtedy dolną kondygnację koszar oraz wykonano dwie pochylnie zjazdowe do fosy od strony zewnętrznej fortu. W 1963 roku dzięki staraniom ZBoWiDu otwarto w lewej części Izbę Pamięci Narodowej. Muzeum Martyrologiczne oficjalne otwarto w 1980 roku. Obecnie Fort VII jest jednym z najlepiej zachowanych poznańskich fortów.

Wielkopolskie Muzeum Niepodległości, el

Strona głównaPoznańPoznań: Trwa renowacja Fortu VII. Zobaczcie, jak to wygląda od środka!