Odnawialne źródła energii, mobilność miejska, transport zeroemisyjny – sześć samorządów z regionu leszczyńskiego otrzyma aż 12 mln euro na te inwestycje z programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021-2027. 22 września marszałek Marek Woźniak podpisał z nimi porozumienie.
W tym rozdaniu fundusz jest nieco mniejszy niż w latach 2014-2020, ale nadal samorządy z Leszczyńskiego Obszaru Strategicznej Interwencji, czyli miasto Leszno, powiat leszczyński oraz gminy położone wokół Leszna: Lipno, Święciechowa, Osieczna i Rydzyna mogą liczyć na solidny zastrzyk pieniędzy.
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne
– Po dobrych doświadczeniach z perspektywy 2014-2020, zarząd województwa wielkopolskiego zdecydował się nie tylko kontynuować ten model współpracy samorządów, ale nadał mu rangę Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) – mówi marszałek Marek Woźniak. – Jego formuła zakłada realizację projektów, których efekty wykraczają poza obszar pojedynczej gminy. Chcemy dobrze wydać te pieniądze, inwestując je w kluczowe dziedziny jakimi są ochroną klimatu, odnawialne źródła energii, mobilność miejska, transport zeroemisyjny. To wszystko będzie możliwe do realizacji między innymi dzięki ZIT-om, których formuła została poszerzona. To dobry bodziec dla współpracy, rozwiązywania wspólnych problemów.
Porozumienie w sprawie ZIT w imieniu zarządu województwa wielkopolskiego podpisał marszałek Marek Woźniak, a w imieniu leszczyńskiego związku ZIT – Łukasz Borowiak, prezydent Leszna.
– Jesteśmy już na ukończeniu opracowania strategii zitowskiej – podkreśla prezydent Borowiak. – Środki finansowe pomogą rozwijać m.in. szkolnictwo zawodowe oraz tworzyć nowe ciągi pieszo-rowerowe.
Warto dodać, że podpisanie porozumienia odbyło się w leszczyńskim ratuszu, jednym z najpiękniejszych w Polsce, który w ostatnich latach przeszedł metamorfozę także dzięki prawie 2 mln zł dotacji unijnej w WRPO 2014-2020.
Wielkopolska stawia na partnerstwo
Samorządowcy zgodnie uznali porozumienie za ważny krok przybliżający do uruchomienia pieniędzy unijnych dla tego obszaru, podkreślili też, jak istotny jest dla nich proces tworzenia strategii ZIT, a w nim możliwość podejmowania samodzielnych decyzji o wyborze inwestycji i projektów, które otrzymają dofinansowanie. Decyzje w tych sprawach nie zapadają w Warszawie czy Poznaniu, ale na poziomie lokalnym, bo tam najlepiej wiadomo, co jest potrzebne.
– Wielkopolska stawia na partnerstwo i większą autonomię w podejmowaniu decyzji przez samorządowców w zakresie wydawania środków unijnych – podkreśla marszałek. – Doświadczenia ostatnich lat pokazują, że ten model się sprawdził. – W nowym programie regionalnym zostanie rozszerzona formuła Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Oprócz obszaru miejskiego Leszna, ZIT-y będą także w Pile, Koninie, Gnieźnie, Kole i Turku. Utrzymane zostaną dotychczasowe ZIT-y działające w perspektywie 2014-2020 na terenie aglomeracji poznańskiej i kalisko-ostrowskiej.
A na co chcą wydać 12 mln leszczyńskie samorządy? Najwięcej pieniędzy, bo prawie 6 mln euro, pójdzie na projekty wspierające mobilność miejską, czyli zakup nowych autobusów zero- lub niskoemisyjnych czy budowy ścieżek rowerowych. Prawie 3 mln euro zostanie przeznaczone na zwiększenie odporności na zmiany klimatu i klęski żywiołowe, 1,8 mln euro zostanie przeznaczone na rozwój e-usług w administracji publicznej. 1,5 mln euro zostanie wydane na edukację przedszkolną, kształcenie zawodowe, dobre usługi społeczne i zdrowotne, wsparcie pracowników i pracodawców, jak również działania służące integracji i aktywizacji społecznej – bo inwestycje w człowieka są bardzo ważne.
Projekty partnerskie i ponadgminne
Większość środków unijnych zostanie podzielona z pomocą konkursów na projekty – ale gminy aplikujące w konkurach z puli ZIT będą musiały zwrócić uwagę na zintegrowany charakter projektów.
– Muszą to być projekty partnerskie i cechować je powinien wspólny efekt, oznaczający np. ponadgminne korzystanie ze stworzonej nowej infrastruktury – tłumaczy Grzegorz Potrzebowski, dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej UMWW w Poznaniu. – Lub w przypadku projektów adresowanych bezpośrednio do mieszkańców – objęcie wsparciem uczestników, z co najmniej dwóch samorządów obszaru funkcjonalnego. Co więcej, na realizatorów z obszarów ZIT zostaną nałożone ograniczenia dotyczące możliwości ubiegania się o środki z tożsamych działań pochodzących z puli ogólnej programu. Chcemy w ten sposób uniknąć sytuacji podwójnego dofinansowania oraz zaburzenia konkurencji samorządów.
