Twórcy różnych dziedzin sztuki z całego regionu zaapelowali do lokalnych władz miejskich i wojewódzkich, by stworzyli sztab antykryzysowy dla wielkopolskiej kultury.
Kultura i sztuka w obliczu pandemii covid-19 zostały objęte obostrzeniami jako jedne z pierwszych elementów życia społecznego i prognozowane są też jako jedne z ostatnich, które powrócą do pełnej aktywności. Oprócz zatrzymania prac nad bieżącymi projektami artystycznymi na bardzo różnych etapach zaawansowania, zawieszone zostało również wszelkie planowanie dalszej działalności instytucji, organizacji i przedsiębiorstw związanych z kulturą i sztuką.
Nie znamy dat otwarcia kolejnych instytucji kultury ani konkretnych wymogów organizacyjnych czy sanitarnych, które będą dyktować zakres i sposoby ich powrotu do regularnej działalności. Nie wiemy, czy i jak zmieni się sposób organizacji artystycznych wydarzeń i kulturalnej edukacji. Nie możemy pracować obecnie ani budować wiarygodnych planów na przyszłość.
Jako artystki i artyści indywidualni, zaliczamy się często do prekariatu kultury i sztuki, pracujemy od projektu do projektu, pozbawieni elementarnego bezpieczeństwa socjalnego, odcięci od większości narzędzi pomocowych, nieobjęci priorytetem zachowania miejsc pracy. Są wśród nas muzycy i kompozytorki, artystki wizualne i twórcy filmowi, dramaturdzy i dramatopisarki, reżyserki i scenografowie, tancerze i choreografki, aktorki i performerzy, poeci i pisarki, kuratorki i tłumacze, rzeźbiarze i projektantki murali, fotografki i animatorzy kultury oraz wiele innych osób, które działają interdyscyplinarnie.
Dla większości z nas obecny kryzys oznacza okres co najmniej roczny, jeśli nie kilkuletni. Na pewno będzie on trwał dłużej niż do momentu otwarcia instytucji i przywrócenia wydarzeń, ponieważ programy działań uległy całkowitemu załamaniu – nie wiadomo, czy zawieszone działania zostaną całkiem odwołane, czy przesunięte w czasie, czy to spowoduje przesunięcie późniejszych projektów i jak to wpłynie na budżety poszczególnych inicjatyw. Ostrożne prognozy mówią o tym, że kryzys w branży kulturalnej będzie trwał co najmniej do końca 2021 roku.
Od lat funkcjonujemy w atmosferze niekończącej się rywalizacji o zawsze zbyt małe środki. Właśnie dziś trzeba nam jednak zadbać o solidarność i współodpowiedzialność, by możliwe stało się szerokie uwspólnienie troski o siebie nawzajem. Śledzimy i doceniamy wszelkie dotychczasowe działania władz i instytucji ukierunkowane na wsparcie ludzi pracujących w kulturze. Widzimy jednak potrzebę poszerzenia dialogu o różne środowiska ludzi kultury.
Apelujemy więc o nawiązanie rozmów i współpracę pomiędzy Wydziałem Kultury w Urzędzie Miasta Poznania, Komisją Kultury w Radzie Miasta Poznania, Departamentem Kultury w Urzędzie Marszałkowskim i Komisją Kultury w Sejmiku Województwa Wielkopolskiego. Apelujemy o stworzenie wspólnego sztabu antykryzysowego dla wielkopolskiej kultury i sztuki, a także o wprowadzenie do niego osób reprezentujących perspektywę artystek i artystów indywidualnych.
W poczuciu odpowiedzialności i troski dołączamy nasze rekomendacje dotyczące działań antykryzysowych, ukierunkowanych na umożliwienie przetrwania i rozwoju ludziom, którzy współtworzyli i współtworzą wizerunek i tożsamość Poznania i Wielkopolski. Dziś stają oni wobec groźby konieczności zmiany zawodu lub bezrobocia i biedy, nie dlatego, że nie chcą pracować – lecz dlatego, że pracować nie mogą.
Postulat 1. Kultura relacji
Zapowiadane przez Wydział Kultury Urzędu Miasta Poznania badanie środowiska kultury, prowadzone we współpracy z Centrum Kultury Zamek, uwzględniające potrzeby osób ją tworzących oraz odbiorczyń i odbiorców, to szansa nie tylko na diagnozę problemów i oczekiwań, ale również okazja na rzetelne zdefiniowanie lokalnego potencjału twórczego, który nie zamyka się wyłącznie w instytucjach. Postulujemy zatem precyzyjne zmapowanie kultury lokalnej, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych twórczyń i twórców w skali całej Wielkopolski. Potrzebna jest świadomość, ile osób do tego środowiska przynależy i jak bardzo jest ono zróżnicowane. Efektem takiego zmapowania (spisu), mogłaby być oficjalna, wspierana przez samorząd platforma internetowa, zbierająca informacje o artystach (np. biogram, osiągnięcia, przykłady prac, dane kontaktowe), ułatwiająca również potencjalnym pracodawcom lokalnym odnalezienie właściwej osoby.
Postulujemy również, aby w powiązaniu z powyższym usystematyzowaniem informacji Urząd Miasta i Urząd Marszałkowski wydelegowały odpowiednie osoby lub stworzyły nowe komórki dedykowane pomocy w kontaktach pomiędzy indywidualnymi artystkami i artystami a instytucjami kultury ze szczególnym uwzględnieniem domów i centrów kultury w miastach i miejscowościach oddalonych od Poznania. Kreatywność twórczyń/ów może stanowić bezcenną pomoc w przetrwaniu małych instytucji kultury – przy programowaniu wydarzeń, pracy ze społecznością lokalną, prowadzeniu warsztatów, spotkań, inicjatyw eventowych. Jednak pozostawianie indywidualnych osób oraz niewielkich instytucji samych sobie z koniecznością poszukiwania potencjalnych partnerów grozi utratą sił, czasu i motywacji. Dlatego zwracamy się z prośbą o wsparcie kontaktowe i merytoryczne tak, by urzędy wzięły na siebie rolę inicjatorów lub kuratorów takich kontaktów.
Postulat 2. Kultura wspólnoty
Wedle różnych prognoz lokalne instytucje kultury w najbliższej perspektywie będą musiały adresować swoją ofertę niemal wyłącznie do mieszkanek i mieszkańców okolicy, a nie np. do turystek i turystów. To lokalsi będą ratować ekonomię teatrów, kin i muzeów. Warto, by lokalna wspólnota wybrzmiała również w kontekście angażowania i zatrudniania lokalnych artystów. Dlatego postulujemy szerokie, systemowe wsparcie zatrudniania lokalnych twórców z wykorzystaniem narzędzi finansowych. Oszczędności związane z kosztami podróży i noclegów będą bezdyskusyjne, a Urząd Miasta lub Urząd Marszałkowski mogłyby zainicjować dopłaty do honorariów lub pokrycie składki ZUS w wypadku zatrudnienia przez instytucję, organizację czy firmę osób z Poznania i Wielkopolski.
Postulujemy przyjęcie zasady, że pewien procent dotacji instytucji kultury musi zostać przeznaczony na współpracę z lokalnym środowiskiem artystycznym. Zaznaczamy jednak, że w żadnym wypadku nie powinno to oznaczać zerwania umów i ustaleń podjętych wcześniej wobec osób spoza Wielkopolski.
Proponujemy również rozważenie powstania Wielkopolskiej karty Artysty, która mogłaby działać podobnie np. do Karty Dużej Rodziny. Przede wszystkim oferowałaby zniżki dotyczące komunikacji miejskiej i regionalnej, umożliwiając tym samym artyst(k)om mobilność we współpracy z domami kultury w oddalonych od miejsca zamieszkania ośrodkach. Na zasadach dobrowolności inne podmioty mogłyby w ramach takiej Karty również oferować choćby drobne zniżki.
Postulat 3. Kultura odpowiedzialności
W wielu przypadkach potrzebne jest po prostu bezpośrednie wsparcie finansowe. Bardzo nas cieszy publiczna deklaracja Prezydenta Miasta Poznania, pana Jacka Jaśkowiaka, dotycząca powstrzymania się od cięć wydatków budżetowych przeznaczonych na kulturę. Z uznaniem odnosimy się również do ujętego w poznańskim pakiecie antykryzysowym nowego programu stypendiów twórczych, znoszącego ograniczenia wiekowe. Zwracamy jednak uwagę, że poza stypendiami na realizację projektu, potrzebne są również STYPENDIA LUB REZYDENCJE ROZWOJOWE, które nie będą motywowały dalszej nadprodukcji, lecz zostaną przeznaczone na kształcenie (choćby w zakresie skutecznych i angażujących działań online), rozwój oraz pracę koncepcyjną, zakładającą np. development projektów, których efekt będziemy mogli zobaczyć dopiero po zakończeniu pandemii.
Jednocześnie chcemy zauważyć, że w dziedzinach sztuk zespołowych istnieje potrzeba wsparcia nieformalnych grup artystycznych, co pozwoliłoby przede wszystkim zagospodarować potencjał artystyczny osób, które mogą tworzyć tylko w kolektywach, a nie są powiązane w żaden sposób z instytucjami czy organizacjami pozarządowymi.
Zwracamy się z prośbą zarówno do Urzędu Miasta Poznania, Rady Miasta Poznania, jak i do Urzędu Marszałkowskiego i Sejmiku Wojewódzkiego o rozważenie wskazanych tu form wsparcia. Zwracamy się z prośbą do instytucji kultury o to, by lokalne twórczynie i twórców traktowały jak swoje współpracownice i współpracowników, widziały w nich potencjał i inwestycję, i podejmowały działania ich wspierające. Chętnie podejmiemy rozmowy i współpracę przy realizacji systemowych rozwiązań mogących pomóc ludziom kultury.
Podpisały i podpisali:
1. Adamczyk Maciej, aktor, reżyser, dramaturg
2. Andrzejewski Roman, aktor, twórca teatralny
3. Bandura Bartosz, tancerz
4. Bąk Anna
5. Bąk-Ziółkowska Maria
6. Biegowski Bogusław
7. Binczewski Wojciech, tancerz
8. Bone Ewa, artystka
9. Borowski Adam, aktor Teatru Ósmego Dnia
10. Bożek Kacper, tancerz Polskiego Teatru Tańca
11. Brendel Andrea, tancerka
12. Brendel Hanna
13. Bromboszcz Roman, artysta
14. Brzozowski Adam, kompozytor
15. Chmaj Jacek, scenograf Teatru Ósmego Dnia
16. Chmielarz Halina
17. Choroszy Antonina, aktorka
18. Cicheński Krzysztof, twórca teatralny i operowy
19. Ciemnoczołowski Grzegorz, aktor, twórca teatralny
20. Cienciała Agnieszka
21. Cynkutis Anna
22. Czech Adam, songwriter
23. Czech Jerzy, tłumacz, poeta
24. Dadej Sławomir, twórca teatralny
25. Dąbrowski Arnold, muzyk, kompozytor
26. Dobierska Agata, fotograf
27. Domżalska Jagna, historyczka sztuki, kuratorka
28. Dys Krzysztof
29. Fetler Michał, muzyk, kompozytor
30. Forecki Mariusz
31. Frycz Maciej
32. Gerlach Aleksandra
33. Gierach Agnieszka
34. Głowacka Paula Maria, aktorka, pedagog teatralny
35. Głowiński Marcin, aktor, animator, audiodeskryptor
36. Godlewski Stanisław
37. Goszczyńska Weronika
38. Grdeń Tomek, wokalista, muzyk
39. Grenda Janusz, aktor
40. Grochowska Paulina, tancerka, animatorka kultury
41. Hajkowicz Kajetan
42. Halak Daria, fotograf
43. Halicki Marcin
44. Hałka Julia, tancerka Polskiego Teatru Tańca
45. Hładki Cezary
46. Janiszewski Tadeusz, aktor Teatru Ósmego Dnia
47. Jerzak Rafał, reżyser, operator
48. Joniec Michał, muzyk, działacz kulturalny
49. Juchacz Ola
50. Kaczmarek Ewa, aktorka, twórca teatralny
51. Kamińska Anna, fotografka
52. Kamińska Katarzyna, animatorka kultury
53. Kapral Kuba, twórca teatralny
54. Kęszycki Marcin, aktor Teatru Ósmego Dnia
55. Khatib Żamila, tancerka, animatorka kultury
56. Kiersnowska-Sekulak Maria, wokalistka
57. Kijak Ula, reżyserka, pedagożka
58. Klebba Katarzyna, muzyk, skrzypaczka, kompozytorka
59. Knieć Paulina, tancerka, animatorka kultury
60. Kochnowicz-Kann Anna, pisarka
61. Kocięba Zbigniew, tancerz Polskiego Teatru Tańca
62. Kokosza Aniela, tancerka, pedagożka
63. Kolka Iza, scenograf
64. Kopyt Szczepan, poeta, muzyk
65. Kornatowski Michał, fotograf
66. Kos Arkadiusz, aktor, pedagog, animator
67. Kosek Julia, scenografka
68. Kosmowska Iryna Prakharenka, tancerka, pedagog
69. Kowalonek Michał, muzyk
70. Kowalski Piotr, muzyk
71. Kozubal Ewa, artystka
72. Kożuchowski Hubert, aktor, społecznik
73. Krenz Anna, artystka, architektka
74. Krzyśko Grzegorz, muzyk
75. Kulm Jacek
76. Kupka Dominik, tancerz Polskiego Teatru Tańca
77. Kwaśniewski Marceli, kulturoznawca, dziennikarz, mediator
78. Langner Anna, aktorka, producentka, prawnik
79. Leś Sebastian, tancerz
80. Lipczyńska Irena
81. Lipka-Czajkowska Krystyna, rzeźbiarka, animatorka, edukatorka
82. Lorenc Kuba
83. Łukaszewska Edyta
84. Machaj Justyna
85. Madej Marta Maria, scenografka, inżynierka papieru
86. Makarenko Alisa, tancerka, choreografka
87. Malicki Paweł, tancerz Polskiego Teatru Tańca
88. Małas Ewa
89. Mantas Idalia, kostiumograf
90. Marcinkowska Magdalena, tancerka
91. Mazik Emilia
92. Michnikowska Paulina
93. Mikulski Marcin
94. Milecka Justyna
95. Mleczak Natalia
96. Ogoniak Norbert, aktor, animator
97. Paluch Paweł, muzyk, kompozytor
98. Paluszyńska Justyna, twórczyni teatralna, aktorka
99. Pawełska Karolina, aktorka
100. Peczyńska Małgorzata
101. Piątyszek Marcin, prezes Fundacji Art-on
102. Piekarski Jarosław
103. Pietrowicz Filip, aktor, ekonomista
104. Piguła Ewelina, artystka
105. Podworny Mikołaj, aktor
106. Postaremczak Filip
107. Prasnowski Przemysław
108. Prądzyńska Barbara, artystka, pedagożka teatru, animatorka kultury
109. Przybyła Michał, tancerz Polskiego Teatru Tańca
110. Radwański Adrian, tancerz Polskiego Teatru Tańca
111. Rej Danuta
112. Romanowski Roman
113. Rosochacka Agata, Prezeska Stowarzyszenia Czas Kultury, Przewodnicząca KDO przy
Wydziale Kultury UMP
114. Rozmianiec Anna
115. Rozmianiec Tomasz
116. Różalska Halszka, aktor, animator kultury, współtwórca spektakli społecznych
117. Rybarczyk Kinga, aktorka, animatorka
118. Rzetelska Katarzyna, tancerka Polskiego Teatru Tańca
119. Rzetelski Adrian, tancerz, choreograf
120. Sahraoui Hacen, aktor
121. Sekulak Rafał, wokalista, kompozytor, pedagog
122. Siedlecki Wojciech, aktor
123. Siejkowski Jarosław, twórca teatralny
124. Ska Aleksandra, artystka, prof. Akademii Sztuki w Szczecinie
125. Skorupska Paulina
126. Skórzyńska Izabela
127. Stachowczyk Martyna, scenografka
128. Stachowczyk Paweł, aktor
129. Strugarek Krzysztof, tancerz
130. Strugarek Michał, tancerz
131. Szałankiewicz Łukasz (ZENIAL)
132. Szatan Sandra, tancerka Polskiego Teatru Tańca
133. Szmyt Julia, reżyserka
134. Szubski Andrzej, aktor
135. Szydłowska Krystyna Lama
136. Szymaniak Paulina
137. Śledzianowski Artur, aktor, animator
138. Śledź Przemysław, muzyk
139. Tarasiuk-Andrzejewska Izabella, aktorka, wokalistka
140. Tetlak Ewa, scenografka
141. Tetlak Piotr, scenograf
142. Thesing Roman Wiesław
143. Tomaszewska Iwetta
144. Tomczak-Boczko Justyna, aktorka
145. Trzynoga Patrycja, tancerka
146. Urban Krzysztof, scenograf, rzeźbiarz
147. Wawrzyńczyk Maria Magdalena, scenografka
148. Wieczorek Jakub, tancerz
149. Wierzbowski Lech, aktor Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu
150. Winnicka Ola
151. Wińczyk Hubert, artysta dźwiękowy
152. Wińczyk Monika, performerka
153. Witoszek Anna
154. Wolff Łukasz
155. Woźniak Jakub
156. Wódczyński Paweł
157. Wójciak Ewa, aktorka Teatru Ósmego Dnia
158. Wrona Mariola, tancerka, animatorka kultury
159. Wróblewska Maria, tancerka, koordynatorka wydarzeń artystycznych
160. Wycichowska Paulina, tancerka, pedagog
161. Wyrozumska Karolina
162. Zakrzewski Dariusz, aktor
163. Zakrzewski Maciej, aktor, fotograf
164. Zaniewski Mariusz, aktor
165. Zaremba Maćkowska Martyna
166. Ziajski Adam
167. Zimpel Maria
el
