Wakacje to czas większej popularności niebezpiecznych substancji psychoaktywnych – do poznańskiego szpitala trafiają młodzi ludzie zatruci dopalaczami. Poznańscy strażnicy miejscy ostrzegają: ich zażywanie jest bardzo niebezpieczne.
Mundurowi z zespołu profilaktyki prowadzą cykliczne spotkania z uczniami szkół podstawowych oraz średnich, rozmawiają też z ich rodzicami w trakcie szkolnych zebrań. Podczas tych spotkań strażnicy przekazują szereg informacji na temat dopalaczy i skutków, jakie powoduje ich zażywanie.
– Mamy na wyposażeniu tzw walizkę narkotestów – są to próbki najbardziej popularnych środków odurzających, oczywiście sztuczne, zapakowane, do poglądowego zapoznania się z wyglądem, gramaturą itd. – mówi Przemysław Piwecki, rzecznik prasowy poznańskiej straży miejskiej. – W szkołach podstawowych, w klasach VI – VIII takie pokazy walizki są pokazywane tylko na wyraźną prośbę dyrekcji szkoły.
W zwalczaniu dopalaczy i narkotyków pomagają też operatorzy monitoringu miejskiego. Tylko w tym roku wychwycili 63 przypadki zażywania takich środków. W każdym z tych przypadków interweniowali policjanci – w efekcie zatrzymali 36 osób, które posiadały substancje zakazane.
– Z naszych obserwacji wynika, że w porównaniu do ubiegłego roku wyraźnie zmniejszyła się liczba takich interwencji w ścisłym centrum miasta – informuje Przemysław Piwecki. – Za pomocą nowych kamer monitoringu miejskiego rozlokowanych wzdłuż Wartostrady operatorzy wychwycili 29 takich przypadków. W wyniku podjętych działań policjanci zatrzymali tam 19 osób.
Mundurowi prowadzili też projekt profilaktyczno-edukacyjny “Poznań Uzależniony od Profilaktyki” – była to propozycja dla uczniów poznańskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Projekt powstał w 2018 r., by zniechęcić młodzież do sięgania po narkotyki i alkohol oraz wskazać alternatywne sposoby spędzania wolnego czasu – takie jak np. taniec czy fotografia. Jego druga edycja rozpoczęła się jesienią ubiegłego roku, wzięli w niej udział uczniowie z blisko 50 poznańskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Młodzi ludzie mogli wziąć udział w spektaklu teatralnym “Footloose” w Teatrze Muzycznym w Poznaniu, a następnie w zajęciach organizowanych w szkole: lekcji terapeutyczno-profilaktycznej, nauce tańca oraz w spotkaniu z przedstawicielami straży miejskiej i policji. Jednym z etapów był konkurs profilaktyczny ogłoszony przez Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych UMP – uczniowie nadsyłali swoje prace, a najlepsi odebrali nagrody podczas uroczystej gali z udziałem Jędrzeja Solarskiego, zastępcy prezydenta miasta.
Dopalacze to potoczna nazwa produktów, które zawierają substancje psychoaktywne, a jednocześnie nie są wpisane na listę środków kontrolowanych przez ustawę o zapobieganiu narkomanii. Mogą mieć działanie halucynogenne, euforyzujące, stymulujące lub relaksujące. Występują pod wieloma nazwami, a ich skład chemiczny często nie jest podawany na opakowaniach – co znacząco utrudnia późniejsze leczenie. Dlatego stanowią tak duże zagrożenie dla zdrowia i życia.
Efekty zatrucia dopalaczami mogą być bardzo różne, a spektrum objawów jest szerokie: wskazówką może być agresja połączona z drgawkami, bełkotliwa mowa, wymioty, wysoka gorączka, wahania nastroju, otępienia czy brak kontaktu z osobą, która zażyła podejrzany środek.
Ze skutkami zatruć dopalaczami na co dzień mierzą się lekarze ze szpitala im. F. Raszei. Znajdujący się tam oddział toksykologii z Ośrodkiem Informacji Toksykologicznej zatrudnia jedynych w regionie specjalistów toksykologii klinicznej i działa w randze ośrodka regionalnego, swoja opieką obejmując województwa: wielkopolskie, lubuskie i zachodniopomorskie. Corocznie w oddziale przebywa około półtora tysiąca pacjentów.
Hospitalizowane są tutaj osoby po celowym nadużyciu leków, ale także po przypadkowym zatruciu gazami (najczęściej czadem, czyli tlenkiem węgla) lub trującymi grzybami (zwłaszcza muchomorem sromotnikowym). Znaczną część pacjentów stanowią osoby po użyciu różnego rodzaju substancji psychoaktywnych.
– Niepokojącym jest jednak zjawisko coraz częstszego sięgania przez młode osoby po środki odurzające, która z jednej strony są bardzo silnie uzależniające, a z drugiej powodują ciężkie, czasem nawet śmiertelne zatrucia – mówi Eryk Matuszkiewicz, lekarz medycyny i rzecznik prasowy szpitala im. F. Raszei w Poznaniu.
Codzienną pracę oddziału toksykologii wspiera także pracujące całą dobę laboratorium toksykologiczne. Oddział i pracujący w nim specjaliści udzielają również codziennie kilkunastu, a w skali roku kilku tysięcy informacji telefonicznych lekarzom i osobom prywatnym – dotyczą one toksyczności leków, roślin i środków codziennego użytku, a także sposobu leczenia i postępowania z pacjentem. Bardzo często takie porady dotyczą dzieci i młodzieży, gdyż lekarze pediatrzy coraz częściej mają do czynienia z zatruciami przypadkowymi (dzieci) lub celowymi (młodzież).
Obecnie oddział przechodzi gruntowny remont, w większości finansowany przez urząd miasta, tak aby po jego zakończeniu jeszcze w lepszy i nowocześniejszy sposób pomagać pacjentom w stanach zagrożenia życia.
Miasto współfinansuje także projekt. “Dopalacze niszczą życie”. To program realizowany przez policję, który na terenie Wielkopolski ruszył w ubiegłym roku. Skierowany jest przede wszystkim do młodzieży, a jego głównym celem jest wyposażenie młodych ludzi w umiejętności i nawyki, które pozwolą im rozpoznać zagrożenia wynikające z uzależnień i skutecznie im zapobiegać.
Od 2018 roku Poznań przy współpracy ze “Stowarzyszeniem Pedagogów Społecznych Riposta” prowadzi też kampanię informacyjno-edukacyjną “Dopalacze to nie bajka”. W 2020 r. zaplanowano także działania edukacyjno-warsztatowe dla kadry pedagogicznej w placówkach oświatowych, kolejne plenerowe spotkania połączone z warsztatami w mobilnym punkcie informacyjnym oraz stworzenie specjalistycznej strony internetowej kampanii.
W ramach Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w latach 2018-2020 w Poznaniu miasto zleca organizacjom pozarządowym realizację zadań publicznych na rzecz mieszkańców. Od 2018 roku działa m.in. projekt “Dopalacze, zobacz zanim po nie sięgniesz” realizowany przez Stowarzyszenie 4activelife. Polega na przygotowaniu mobilnej wystawy pokazującej zagrożenia wynikające z używania środków psychoaktywnych. Jej prezentacje zaplanowane są w wybranych poznańskich szkołach ponadpodstawowych.
Dla osób, które zostały przyłapane na używaniu substancji psychoaktywnych, okazjonalnie lub szkodliwie ich używają, w Poznaniu działa program “Fred goes net” prowadzony przez Stowarzyszenie Monar i współfinansowany przez miasto. Istotą programu jest wczesna i krótka interwencja profilaktyczna. Skierowany jest do osób w wieku 14-21 lat, a w indywidualnych przypadkach -13-25 lat. Obejmuje indywidualne rozmowy wstępne, zajęcia warsztatowe oraz spotkania w szkołach, komendach policji, sądach, ośrodkach kuratorskich, poradniach psychologiczno-pedagogicznych na terenie Poznania.
Rodzice zmagający się z problemem narkomanii u swoich dzieci mogą skorzystać z propozycji terapeutycznej, jaką jest projekt “Grupa wsparcia dla rodziców” współfinansowany przez miasto. Obejmuje on pracę warsztatową, edukację, trening umiejętności społecznych, spotkania indywidualne (z jednym lub obojgiem rodziców) oraz konsultacje.
UMP, el
