wtorek, 19 marca, 2024

Poznań: Czy ujęcie wody w Krajkowie jest zagrożone?

“W ostatnim czasie pojawiły się informacje wskazujące na ryzyko zagrożenia dla istniejących ujęć wody pitnej, w tym dla najważniejszego ujęcia wody w Krajkowie” – napisał radny Andrzej Rataj. I zapytał prezydenta Poznania, jak to jest z tym ujęciem wody.

Pytanie jest niezwykle istotne, bowiem ujęcie wody w Krajkowie w gminie Mosina, założone i rozbudowane w latach 1967-1968, jest głównym ujęciem wody pitnej nie tylko dla Poznania, ale też dla całej aglomeracji. Dostarcza 65 proc. wody pitnej. Ujęciem zarządza Aquanet, spółka miejska, której większościowym udziałowcem jest . Wodę do aglomeracji dostarczają także ujęcia w Gruszczynie-Promienku i na Dębinie, ale w znacznie mniejszych ilościach: Dębina 25 proc., Gruszczyn-Promienko – 10. W dodatku woda z ujęcia na Dębinie pogarsza się, odkąd przez las zbudowano autostradę – wbrew opiniom ekologów i hydrologów. Trzeba więc się liczyć z tym, że z tego ujęcia wody będzie coraz mniej.

Tymczasem od ubiegłego roku co jakiś czas pojawiają się informacje o planach zabudowy terenów wokół ujęcia wody pitnej. Radni gminy Mosina dyskutowali nad miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego dla tego terenu, który dopuszczałby zabudowę i były plany postawienia tam osiedla domków jednorodzinnych. Przeciwko takim planom za każdym razem protestują hydrolodzy z UAM, którzy uważają, że zabudowa w pobliżu ujęcia znacznie pogorszy jakość wody i zmniejszy wydajność źródła – i jak dotąd za każdym razem plany zabudowy udało się powstrzymać. Jak dotąd.

Dlatego radny Andrzej Rataj postanowił zapytać prezydenta, czy zagrożenia dla tego ujęcia wody pitnej są realne i czy w przypadku, gdyby była taka potrzeba – można zwiększyć pobór wody z innych ujęć wody pitnej. “W Poznaniu mieszka około 550 tysięcy osób, a w powiecie poznańskim mieszka około 400 tysięcy osób. Każdego dnia mieszkańcy potrzebują określonej ilości wody do celów spożywczych, higienicznych i gospodarczych” – zauważa radny. Przy takiej liczbie ludzi brak wody będzie stanowić poważny problem.

Jednak jak wynika z odpowiedzi prezydenta znacznie poważniejszymi zagrożeniami dla ujęć wody pitnej są klęski naturalne takie jak powódź czy długotrwała susza, a z efektów działalności człowieka – katastrofy komunikacyjne, działalność rolnicza i przemysłowa czy skażenie rzeki Warty z różnych przyczyn, od świadomego działania po awarie.

Jednak w dłuższej perspektywie czasowej presja zabudowy terenów w rejonie ujęć i w obrębie stref ochronnych może stanowić zagrożenie dla jakości wód, tak samo jak nieodpowiedzialny sposób gospodarowania w rejonie stref ochronnych, mogący doprowadzić do nieodwracalnego zdegradowania ujmowanych wód. Wszystkie te zagrożenia mogą doprowadzić do czasowego ograniczenia zdolności produkcyjnych ujęć lub do ich całkowitego wyłączenia.

Jednak, jak zaznacza prezydent, władze miasta biorą pod uwagę taka ewentualność i są na nią przygotowani. W przypadku znaczącego wzrostu zapotrzebowania na wodę pitną ujęcie Mosina – Krajkowo zostanie rozbudowane i zmodernizowane, a dodatkowo miasto rozbuduje też ujęcie na terenie Marlewa w Poznaniu.

“Rozwój nowych ujęć w rejonie Mosina – Krajkowo wiąże się bezpośrednio z koniecznością zabezpieczenia terenów rezerwowych pod ich budowę” – czytamy w odpowiedzi na interpelację. – “Rejon Marlewa będący w posiadaniu spółki Aquanet, zarezerwowany w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod budowę ujęć, musi przejść proces naturalnego samooczyszczania z zanieczyszczeń powstałych w wyniku wcześniejszego wykorzystywania tego terenu przez przemysł ziemniaczany. Proces oczyszczania jest monitorowany”.

Miasto przyznaje jednak, że w przypadku utrzymywania się trendu spadkowego w zakresie sumy opadów oraz postępującego wzrostu temperatury na terenie Wielkopolski, dostarczanie wody w przyszłości w pożądanej ilości będzie wymagało nowego podejścia do eksploatacji obecnych i nowych ujęć.

To będzie trudne zadanie, ponieważ obecne ujęcia wykorzystują jedyne w promieniu ok. 100 km od Poznania tereny wodonośne o zasobności mogącej zaspokoić potrzeby Poznania. Dlatego utworzenie nowych ujęć wody uwarunkowane jest zachowaniem dostępności do zasobów wody w kolejnych dziesięcioleciach, poprzez wyznaczenie w rejonie ujęcia Mosina – Krajkowo wodonośnych terenów rezerwowych, najlepiej chronionych w miejscowych planach zagospodarowania, w szczególności przed urbanizacją i użytkowaniem rolniczym.

Mat. pras. el

Strona głównaPoznańPoznań: Czy ujęcie wody w Krajkowie jest zagrożone?