czwartek, 28 marca, 2024

Poznań: 101. rocznica zakończenia Powstania Wielkopolskiego

Dokładnie 101 lat temu, 16 lutego 1919 w Trewirze został podpisany rozejm między Niemcami a państwami Ententy, w którym armia Powstania Wielkopolskiego została uznana za wojska sprzymierzone.

To jeszcze nie był formalny koniec walk i oficjalne uznanie Wielkopolski za część Polski – to nastąpiło dopiero 28 czerwca 1919 – ale lutową datę przyjmuje się jako oficjalny termin zakończenia Powstania Wielkopolskiego.

Powstaniewielkopolskie.pl przypomina fragment rozejmu z Trewiru zawartego 16 lutego 1919:
„(…) Niemcy powinni niezwłocznie zaprzestać wszelkich działań ofensywnych przeciwko Polakom w Poznańskiem i we wszystkich innych okręgach. W tym celu zabrania się wojskom niemieckim przekraczania następującej Unii: dawna granica Prus Wschodnich i Prus zachodnich z Rosją aż do Dąbrowy Biskupiej, następnie zaczynając od tego punktu linii na zachód od Dąbrowy Biskupiej, na zachód od Nowej Wsi Wielkiej, na południe od Brzozy, na północ od Szubina, na północ od Kcyni, na południe od Szamocina, na południe od Chodzieży, na północ od Czarnkowa, na zachód od Miał, na zachód od Międzychodu, na zachód od Zbaszynia, na zachód od Wolsztyna, na północ od Leszna, na północ od Rawicza, na południe od Krotoszyna, na zachód od Odolanowa, na zachód od Ostrzeszowa, na północ od Wieruszowa, a następnie aż do granicy śląskiej. „Sprawy polskie na konferencji pokojowej w Paryża w 1919 T, Dokumenty i materiały” T. 1, Warszawa 1965, s. 385.

Jednak mimo zawartego rozejmu w wielu miejscach walki trwały nadal. Odnotowano je 17 lutego 1919 pod Rynarzewem, nad Notecią i pod Nową Wsią Zbąską. 18 lutego 1919 powstańcy pod Rynarzewem zdobyli niemiecki pociąg pancerny. Do końca lutego dochodziło do starć zbrojnych pod Margoninem, Bydgoszczą, ą, Nakłem, Kępnem, Krotoszynem i Ostrzeszowem.

24 kwietnia 1919 Komisariat NRL powołał pod broń kolejne roczniki roczniki 1891, 1892, 1893, 1894, 1901 i jeszcze w czerwcu toczyły się walki pod Bydgoszczą i Rynarzewem. Zakończyło je dopiero podpisanie traktatu wersalskiego 28 czerwca 1919 roku, w wyniku którego do Polski powróciła – z wyjątkiem skrawków prawie cała . Czyn zbrojny Wielkopolan zakończył się sukcesem.

Poznaniacy będą świętować rozejm w Trewirze w Oberży pod Dzwonkiem przy ulicy Garbary. Przybyłych powitają prawdziwi powstańcy w mundurach z epoki, będą też prelekcje poswięcone historii Powstania Wielkopolskiego, a szczególnie kobietom, które w nim uczestniczyły. Wszystko rozpocznie się w samo południe, a potrwa do godziny 17.00.

Strona głównaPoznańPoznań: 101. rocznica zakończenia Powstania Wielkopolskiego