Jak poinformowało Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe, w jego siedzibie przy znajdzie się jeden z pierwszych sześciu komputerów kwantowych. Pozostałe trafią do Czech, Hiszpanii, Niemiec, Francji i Włoch.
“European High Performance Computing Joint Undertaking – EuroHPC JU (tj. Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali) z siedzibą w Luksemburgu wyłoniło w drodze konkursu sześć lokalizacji w całej Unii Europejskiej, które zostaną właścicielami i operatorami pierwszych komputerów kwantowych EuroHPC” – informuje PCSS. – “Celem przedsięwzięcia EuroQCS (European Quantum Computing and Simulation), o łącznej wartości 100 mln EUR, jest umieszczenie na terenie tych krajów komputerów kwantowych i ich integracja z systemami superkomputerowymi”.
Koordynatorem i inicjatorem polskiego projektu oraz miejscem instalacji systemu jest właśnie PCSS. W konsorcjum projektowym z Polski uczestniczą ponadto Centrum Fizyki Teoretycznej PAN oraz firma Creotech Instruments S.A.
– Najważniejszym czynnikiem, który ostatecznie zadecydował o złożeniu przez PCSS wniosku w konkursie EuroQCS był fakt, że będziemy mogli zainstalować komputer kwantowy, do którego ważne komponenty dostarcza polska firma – Creotech Instruments S.A. – wyjaśnia dr inż. Cezary Mazurek, kierujący działalnością PCSS. – Rozmowy, które podjęliśmy dzięki zaangażowaniu radioastronomów i fizyków, doprowadziły szybko do zgodnej decyzji, że Polska ma szansę zająć aktywną pozycję na kwantowej mapie Europy.
Creotech Instruments to wiodąca w Polsce spółka tworząca specjalistyczną elektronikę na potrzeby rynku kwantowego – znalazł się w grupie podmiotów, które stworzą taki komputer na terenie Polski. Równolegle do niniejszego projektu zespół Creotech obecnie zaangażowany jest w powstanie pierwszego dużego komputera kwantowego dla Komisji Europejskiej.
– W społecznościach naukowych istnieje szereg ważnych zadań obliczeniowych, z którymi od lat zmagają się klasyczne superkomputery – wyjaśnia dr hab. Grzegorz Brona, prezes zarządu Creotech Instruments S.A. – Odpowiedzią na to mają być komputery kwantowe, między innymi wyłoniony projekt. Zbudowanie infrastruktury właśnie w Polsce przełoży się na długofalowy rozwój naszego kraju w obszarze przemysłowym, naukowym, a nawet społecznym.
Kluczowym partnerem w projekcie jest Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, które skupia badaczy z istotnych dziedzin nauki dla rozwoju i zastosowań obliczeń kwantowych. Technologie kwantowe są również ważnym obszarem prac rozwojowych Uniwersytetu Łotewskiego z kilkoma uznanymi na arenie międzynarodowej grupami badawczymi.
– Wskazanie Polski i naszego ośrodka jako jednej z sześciu europejskich lokalizacji do budowy przełomowej klasyczno-kwantowej architektury superkomputera to dowód na to, że spełniliśmy wszystkie kryteria wejścia i mamy stosowne doświadczenie, aby taką hybrydę zbudować – mówi dr hab. inż. Krzysztof Kurowski z PCSS. – PCSS od wielu lat reprezentuje Polskę w inicjatywie PRACE na rzecz współpracy w zakresie zaawansowanych obliczeń w Europie oraz realizuje strategiczne projekty z Polskiej Mapy Infrastruktury Badawczej obejmujące rozbudowę krajowych systemów superkomputerowych PRACE-LAB i PRACE-LAB2. Bardzo cieszymy się z faktu, iż udało nam się nie tylko zbudować silne konsorcjum projektowe, ale włączyć również do współpracy ekspertów specjalizujących się w technologiach kwantowych z regionu Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Łotwy, Litwy, Słowenii, Węgier i Austrii.
Obliczenia kwantowe wykorzystujące składniki infrastruktury superkomputerowej PCSS pozwolą na wykonanie wielu nowych eksperymentów i badań naukowych oraz otworzą nowe możliwości dla innowacji przemysłowych.
Nowe systemy będą dostępne przede wszystkim do celów badawczo-rozwojowych dla szerokiego grona użytkowników w całej Europie, dla środowisk naukowych, jak również dla przemysłu i sektora publicznego.
Obecnie trwają formalne uzgodnienia co do realizacji i finansowania wszystkich sześciu projektów, w których łącznie będą zaangażowani reprezentanci 17 krajów Unii Europejskiej.
