piątek, 29 marca, 2024

Pestka ma już 25 lat! “To od ćwierć wieku kręgosłup komunikacyjny północnego Poznania”

Poznański Szybki Tramwaj został oddany do użytku na przełomie stycznia i lutego 1997 roku, a 30 stycznia pojechali nią pierwsi pasażerowie. Najnowocześniejsza wówczas trasa tramwajowa kończy więc już 25 lat!

Trudno przecenić znaczenie tej trasy tramwajowej – starsi poznaniacy doskonale pamiętają podróże z Piątkowa i Winograd do centrum zapchanymi do granic możliwości miejskimi autobusami, wyczekiwanie godzinami na przystankach, bo komunikacja nie należała do najpunktualniejszych – no i nieodłączne podróże na piechotę, gdy autobus utknął w korkach albo nie dotarł na przystanek z niewiadomych przyczyn. Po uruchomieniu Pestki na Słowiańską docierało się w 5 minut. Wcześniej trzeba było jechać nawet i pół godziny…

– Trasa Pestki to od ćwierć wieku kręgosłup komunikacyjny północnego Poznania – mówi Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania. – Dzięki niej kilkadziesiąt tysięcy osób dziennie wybiera tramwaj zamiast samochodu, by dostać się do szkoły czy pracy. To najlepszy sposób, by z Winograd czy Piątkowa dojechać do centrum.

Prezydent podkreślił, że w tym roku północ miasta zyska wzmocnienie komunikacyjne w postaci trasy tramwajowej na Naramowice, a gdy zostanie uruchomiona, będzie można przystąpić do remontu trasy Pestki, której po 25 latach intensywnej eksploatacji już dłużej nie można odwlekać ze względu na bezpieczeństwo pasażerów.

– Tramwaje stanowią rdzeń systemów transportowych w aglomeracjach miejskich. Są ekologiczne i pozwalają w efektywny sposób przewozić duże potoki pasażerskie w relatywnie krótkim czasie – wyjaśnia Jan Gosiewski, dyrektor Zarządu Transportu Miejskiego w Poznaniu. – od lat inwestuje w rozwój sieci komunikacji tramwajowej. Poznański Szybki Tramwaj to jedna z najnowocześniejszych w Polsce bezkolizyjnych tras tramwajowych, która od 25 lat zapewnia sprawne przemieszczanie się i trudno bez niej wyobrazić sobie miasto. To bardzo ważny jubileusz i zarazem początek nowego rozdziału dla PST.

Trochę historii

Pierwsza koncepcja budowy bezkolizyjnej trasy szybkiego tramwaju powstała w Poznaniu już w 1928 roku. Połączenie Lubonia z Winiarami miało częściowo wykorzystywać tory kolejowe. Po wojnie powrócono do planowania tej wielkiej inwestycji transportowej, a trasa miała biec po wydzielonym torowisku (na powierzchni lub w tunelu). Koncepcja zyskała ostateczny kształt w połowie lat siedemdziesiątych XX wieku, podczas prac nad Planem Ogólnego Zagospodarowania Przestrzennego Poznania. W POZPP pojawiła się bezkolizyjna trasa tramwajowa, łącząca prężnie rozwijającą się północną część Poznania z Mostem Teatralnym. Generalnym projektantem Poznańskiego Szybkiego Tramwaju został Zygmunt Nowak.

Prace nad budową pierwszego odcinka PST (od os. Sobieskiego do ul. Roosevelta) rozpoczęły się w 1980 roku i trwały aż 17 lat. To była inwestycja na naprawdę ogromną skalę: na ponad 6-kilometrowej trasie powstało 6 wiaduktów drogowych, 2 tramwajowe, 1 kolejowy, estakada długości 700 metrów, 3 kładki technologiczne i 3 przeznaczone dla pieszych, 10 przystanków przesiadkowych pod wiaduktami, prawie 13 km torów tramwajowych, pętla końcowa z przystankami dla wysiadających i wsiadających oraz torami manewrowymi. To do dziś robi wrażenie…

Polityczny kabel

Podczas budowy nie obyło się bez problemów i… polityki. Wystarczy powiedzieć, że na budowie pracowało aż 86 wykonawców! A w drugiej połowie lat 80. przy wykopie dla PST natrafiono pod ul. Lechicką na tajemniczy kabel – okazało się, że były to przewody teletechniczne łączące… Berlin i Moskwę, które kolidowały z inwestycją. Pewnie gdyby to nie była tak tajna i polityczna sprawa – o kablu wiedziano by wcześniej i tak zaprojektowano by trasę, by ominąć ten polityczny problem. Sęk w tym, że nie wiedziano…

W efekcie, by kontynuować inwestycję, kabel trzeba było przeciąć i przenieść na specjalną kładkę. Ale przeciąć kabel i tym samym zerwać łączność między Berlinem i Moskwą na początku lat 80-tych…? Na szczęście ówcześni wykonawcy stanęli na wysokości zadania i przeprowadzili całą operację w ciągu zaledwie kilku minut. Łączność między Berlinem i Moskwą została przywrócona błyskawicznie, co było dużym osiągnięciem w tamtych czasach. Obyło się bez perturbacji politycznych.

Pierwszy tramwaj

Po 17 latach 30 stycznia 1997 r. o godzinie 10.08 trasą Pestki wyruszył inauguracyjny tramwaj uruchomionej wówczas linii nr 14, ale wcześniej, przez dwa ostatnie dni stycznia, pasażerowie mogli testować nową trasę bez konieczności kupowania biletu. Robiły to oczywiście tłumy zainteresowanych mieszkańców. Regularne przejazdy tramwajów linii dziennych nr 14 oraz 12 i 15 rozpoczęły się 1 lutego 1997 r.

Ale to był tylko pierwszy etap trasy PST. Budowa drugiego etapu rozpoczęła się w sierpniu 2011 r. Celem prac było przedłużenie Poznańskiego Szybkiego Tramwaju do Dworca Zachodniego w Poznaniu. Nowy odcinek ma długość 2 km i został zbudowany w wykopie wzdłuż ul. Roosevelta oraz w miejscu peronu 7. (i częściowo 6.) dworca kolejowego. Projekt zrealizowano dzięki dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej. Ten odcinek został otwarty 1 2013 r. i dzięki niemu udało się poprawić płynność przejazdu w podstawowej osi układu sieci tramwajowej: most Teatralny – rondo Kaponiera – most Dworcowy oraz zintegrować komunikację miejską z kolejową.

Obecnie na trasie PST kursują tramwaje czterech linii dziennych (nr 12, 14, 15 i 16) oraz dwóch nocnych (nr 201 i 202) obsługiwanych – na zlecenie ZTM – przez Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu. To jedyna trasa w stolicy Wielkopolski, po której od czasu jej otwarcia do teraz kursują tramwaje linii nocnych (poza przerwami technicznymi).

Ile to jest kursów i pasażerów?

W ciągu jednego dnia (roboczego) tramwaje linii nr 12, 14, 15 i 16 wykonują 830 kursów, przewożąc około 120 tys. osób – w tym ok. 80 tys. na samym odcinku PST. Stanowi to 29% liczby wszystkich pasażerów komunikacji tramwajowej w Poznaniu (korzystający z linii tramwajowych na trasie PST to 1/5 liczby wszystkich przewożonych osób). W godzinach popołudniowych szczytów komunikacyjnych trasę obsługuje aż 50 pociągów, co stanowi 30% taboru szynowego MPK Poznań, realizującego w tym czasie kursy na wszystkich 17 liniach tramwajowych. Obecnie na PST najczęściej kierowane są Solarisy Tramino i Moderusy Gamma.

Wszystkie dzienne linie znalazły się w najlepszej dziesiątce zestawienia przygotowanego przez Puls Gdańska, gdzie uwzględniono największe prędkość przejazdu tramwajów w Polsce. W rankingu tym najlepsza w kraju jest “czternastka” z prędkością komunikacyjną 27,6 km/h, linię tę cechuje również wysoki wskaźnik punktualności – 93,9%. Dalej na liście najlepszej dziesiątki znalazły się: “piętnastka” – miejsce trzecie (26,7 km/h), na miejscu szóstym – linia nr 16 (25,1 km/h), a na ósmym “dwunastka” (24,2 km/h).

Z okazji jubileuszu otwarcia trasy Poznańskiego Szybkiego Tramwaju miasto przygotowało niespodziankę dla wszystkich miłośników Pestki i komunikacji miejskiej. Szczegóły zostaną opublikowane w poniedziałek, 31 stycznia.

Źródło: UMP
Strona głównaPoznańPestka ma już 25 lat! "To od ćwierć wieku kręgosłup komunikacyjny północnego...