Sprawdzanie zgód TCF
poniedziałek, 28 kwietnia, 2025

Naukowiec UAM z prestiżową publikacją w amerykańskim czasopiśmie

Profesor Arkadiusz Marciniak z Instytutu Archeologii UAM razem z dziesięcioma innymi naukowcami opublikowali w prestiżowym amerykańskim czasopiśmie naukowym wyniki swoich prac prowadzonych w Çatalhöyük i dotyczących zmian klimatu.

Çatalhöyük jest światowej słaby stanowiskiem archeologicznym położonym na południowy wschód od miasta Konya w centralnej Turcji.

Badania grupy, której członkiem był prof. Arkadiusz Marciniak ujawniło i potwierdziło znaczące załamanie się klimatu na ziemi ponad 6200 lat temu. Naukowcy byli w stanie to określić dzięki dzięki analizie zmian w ilości deuteru – stałego izotopu wodoru, znalezionego w tłuszczach zwierzęcych, zakonserwowanych w naczyniach garncarskich, używanych przez społeczność rolniczą, zamieszkującą Çatalhöyük.

Co istotne – odkrycie grupy profesora Marciniaka pokazuje, że poszczególne biomolekuły zachowane w starożytnych tłuszczach zwierzęcych można wykorzystać do rekonstrukcji wydarzeń paleoklimatycznych, a tym samym stanowi potężne narzędzie do wykrywania zjawisk klimatycznych na podstawie analiz pozostałości zachowanych w naczyniach ceramicznych, znajdowanych na wielu pradziejowych osadach.

Zmiany klimatu na Ziemi w tym okresie stają się dzięki temu odkryciu jeszcze bardziej ewidentne, potwierdzając dane z badań geologicznych i klimatologicznych z wielu innych miejsc na całym świecie, pokazując ogólny spadek temperatur, trwający ok. 160 lat.

Obszar wykopaliskowy, który miał pod opieką polski zespół, był zamieszkały przez cztery stulecia w pod koniec siódmego tysiąclecia przed naszą erą, obejmując w ten sposób wspomniane załamanie klimatu na Ziemi. Analiza 56 próbek radiowęglowych pozwoliła dowiedzieć się więcej, jak ówcześni ludzie mieszkali, jakie hodowali zwierzęta, i co jedli.

Grupa badaczy wraz z prof. Arkadiuszem Marciniakiem dostarcza dzięki temu przekonujących dowodów na konkretne skutki zmian klimatu sprzed tysięcy lat i ich wpływ na życie codzienne naszych neolitycznych przodków, ich decyzje dotyczące planowania osadnictwa i strategii przeżycia.

Artykuł opublikowali wspólnie Mélanie Roffet-Salque, Arkadiusz Marciniak, Paul J. Valdes, Kamilla Pawłowska, Joanna Pyzel, Lech Czerniak, Marta Krüger, C. Neil Roberts, Sharmini Pitter i Richard P. Evershed.

Autor / fot: mat. pras.

Strona głównaPoznańNaukowiec UAM z prestiżową publikacją w amerykańskim czasopiśmie