czwartek, 28 marca, 2024

Jak zrobić pisankę?

Powinny być kolorowe, a jeszcze lepiej – malowane w kunsztowne wzory. Jak jednak zrobić taką pisankę, jeśli nie jest się zawodowym artystą? Podpowiemy kilka sposobów…

Tradycja malowania jajek na wiosnę jest prawdopodobnie tak stara jak rodzaj ludzki. W większości kultur uważano je za symbol odradzającego się życia poczynając od starożytnego Sumeru i Rzymu. Nie inaczej było wśród Słowian. Najstarsze pisanki odnalezione na ziemiach polskich pochodzą z X wieku! Nasi przodkowie na wiosnę malowali jajka na czerwono – to kolor krwi i odradzającego się życia – a po pomalowaniu składali na grobach zmarłych.

Jajko było też ważne dla wszystkich magów i tych, którzy parali się alchemią. Symbolizowało ono kosmos, a jego części – cztery żywioły. Skorupka była symbolem powietrza, błona – ognia, białko wody, a żółtko ziemi. Kościół Katolicki zaadaptował malowanie jajek na własny użytek i włączył je w obchody Wielkanocy. Zgodnie z ideologią chrześcijańską dzielenie się poświęconym jajkiem w pierwszy dzień Wielkanocy symbolizuje zmartwychwstanie Chrystusa.

Jak jednak zrobić taką pisankę, by z dumą zaprezentować ją na wielkanocnym stole? Przede wszystkim trzeba odróżnić pisanki od kraszanek. Pisanki mają namalowane lub wydrapane wzory kontrastujace barwą z tłem. Kraszanki to jajka pokolorowane tylko na jeden kolor. W dobie wielkiego wyboru chemicznych barwników zrobienie ładnej kraszanki nie nastręcza żadnego problemu, estetci mogą dodatkowo po zabarwieniu i wyschnięciu jajka wypolerować je miękką ściereczką z odrobiną oliwy z oliwek, by ładnie się świeciły.

Można jednak spróbować do zafarbowania jajek użyć naturalnych barwników, takich, jakie stosowały nasze babcie. Sok z buraków barwił jajka na czerwono, łupina z cebuli dawała piękne odcienie ciepłego brązu aż do żółtego, a zielony uzyskiwano z młodego żyta albo liści barwinka. Suszone kwiaty malwy barwiły na fioletowo, a nawet czarno. Jednak trzeba pamiętać o tym, że naturalne barwniki występują w roślinach nie zawsze w tych samych ilościach. Jest ich więcej po łagodnej zimie i ciepłej wiośnie, więc gdy Wielkanoc wypada późno, to jajka farbowane naturalnie na przykład z pomocą oziminy na pewno będą miały bardziej intensywne kolory. Na szczęście na kolory buraków, cebuli i malwy termin Wielkanocy raczej nie ma wpływu…

Kolorowe jajko ozdobione dodatkowym wzorem jest już pisanką. Technika zależy już od upodobań i talentów. Zdolni malarze mogą namalować wybrane wzory na skorupce albo wydrapać je ostrym narzędziem. Warto pamiętać o tym, że wydrapany wzór jest lepiej widoczny na ciemnym jajku i prezentuje się znacznie bardziej efektownie.

Mniej utalentowani w kierunku malarskim mogą ozdobić jajka wzorami wyciętymi z papieru, fragmentów koronki lub ażurowych tkanin albo galanteryjnych, ozdobnych sznureczków czy tasiemek. Tu niezwykle ważny jest klej – najlepiej trzyma klej do tapet, ale jeśli jajko ma być zjedzone, lepiej użyć kleju naturalnego albo wypróbować swój talent na wydmuszkach.

Nieco żmudna, ale bardzo efektowna, jest technika batikowa. Polega na nakładaniu wzoru na jajko z pomocą patyczka i roztopionej parafiny. Gdy parafina wyschnie – jajko wkłada się do barwnika. Po zafarbowaniu i wyschnięciu, gdy zdrapiemy parafinę, mamy piękne, dwukolorowe jajko. Ten zabieg można zresztą powtarzać kilkakrotnie, otrzymując jajko w kilku kolorach. Trzeba jedynie pamiętać o tym, by farbować od najjaśniejszego do najciemniejszego koloru.

Warto na jajku wypróbować techniki decoupage, chociaż lepiej to robić na wydmuszkach. Decoupage wymaga użycia kilku warstw werniksów, które nadają powierzchni efektowny wygląd, jednak raczej nie nadają się do jedzenia.

Interesujący efekt dają pisanki koronkowe, robione na szydełku. Są one bardzo efektowne, chociaż nieco kłopotliwe w wykonaniu. Trzeba bowiem najpierw wykonać na szydełku koronkową osłonkę na pół jajka, a później na drugą połowę. Następnie obie należy namoczyć w mocnym krochmalu i nałożyć na jajko, obwiązując nicią, by się nie zsunęły, aż nie wyschną. Po wyschnięciu delikatnie zsuwamy uformowane połówki i zszywamy je razem, dostając w efekcie koronkowe pisanki.

Sposobów jest wiele, a warto się przyłożyć, bo pamiętajmy, że pisanki mają znaczenie magiczne i im więcej kolorowych, malowanych jajek przygotujemy na wielkanocny stół – tym więcej szczęścia i pomyślności czeka nas w całym roku…

el

Strona głównaLifestyleJak zrobić pisankę?