Średnia krajowa zarobków rośnie, jak informuje GUS, płaca minimalna również. A jednak Polacy nie mogą poszaleć z codziennymi wydatkami.
Jak informuje Business Insider Polska, koszty przeżycia biologicznego w Polsce, czyli tak zwane minimum egzystencji, wynosi ponad 600 zł. Średnia płaca krajowa to ponad 3500 zł netto, jednak pensja najczęściej spotykana w Polsce, czyli dominanta, jest znacznie niższa.
Ile z tego Polak może wydać dziennie na życie? Teoretycznie od 116 do 118 zł, zakładając, że zarabia tę średnią płacę, czyli 3556 zł netto, bo tyle wynosiła w 2019 roku, Ta kwota zawiera koszty jedzenia, utrzymania mieszkania, energii i opłacenia rachunków. Brzmi nieźle – tylko że, jak zwraca uwagę Business Insider, dane publikowane przez GUS nie uwzględniają tych, którzy pracują na umowę o dzieło lub umowę zlecenie. A ponieważ to spora grupa ludzi, więc dane GUS tak naprawdę nie odzwierciedlają sytuacji w Polsce.
Dlatego bezpieczniej w takich szacunkach uwzględniać dominantę, która w 2018 roku wynosiła około 1765 zł netto – te dane GUS publikuje co dwa lata. A to znacznie mniej niż średnia i oznacza też znacznie mniejszy dzienny budżet na wydatki. To około 58 zł na mieszkanie, żywność czy rachunki. W roku 2019 dominanta zapewne byłaby nieco wyższa, jednak tych danych jeszcze nie mamy. Płaca minimalna z kolei, która obecnie wynosi ok. 1920 zł netto, pozwoliłaby na wydanie dziennie ok. 63-64 zł.
Tylko czy to wystarczy na codzienne wydatki? Ile kosztuje przeżycie w Polsce? Nie jest to łatwe do policzenia, bo u każdego te koszty są przecież nieco inne, a porównania bywają tak trudne, jak mylące.
Ale właśnie po to Instytut Pracy i Spraw Socjalnych zdefiniował dwa pojęcia, które określają w Polsce koszty przeżycia: minimum egzystencji oraz minimum socjalne. Minimum egzystencji, czyli dolna granica zaspokajania potrzeb, w 2019 roku wyniósł średnio 616,55 złotych dla jednej osoby miesięcznie. I gdy się od zarobków odliczy kwotę minimum egzystencji, to dla Polaka zarabiającego średnia krajową zostaje 97 zł, ale dla zarabiającego dominantę – tylko 38 zł. Z kolei otrzymujący pensję minimalną będzie miał do dyspozycji 43 zł.
Z kolei minimum socjalne, czyli takie środki, które zapewniają reprodukcję sił życiowych, posiadanie potomstwa i utrzymanie więzi społecznych, w 2019 roku wyniosło w Polsce miesięcznie średnio 1212,59 zł. I po odjęciu tej kwoty dziennie Polak zarabiający średnią krajową miałby do dyspozycji około 78 zł, dominanty – 18 zł, a pensji minimalnej – 23 zł.
Zarówno w przypadku minimum egzystencji, jak i minimum socjalnego, największą część kosztów w Polsce stanowią dwie pozycje: żywność i mieszkanie.
el
