Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych, zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa (w skrócie ZCP) nazywamy zespół aktywów (zarówno aktywa materialne jak i aktywa niematerialne) wspólnie ze zobowiązaniami, który spełnia określone poniżej warunki:
- jest wyodrębniony – organizacyjnie, funkcjonalnie oraz finansowo z istniejącego przedsiębiorstwa,
- posiada określony cel – jego przeznaczeniem jest realizacja konkretnych działań,
- posiada zdolność, aby zadania realizować jako organizacja niezależna od przedsiębiorstwa.
W praktyce, ustawowa definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa najczęściej odnosi się do wyodrębnionej struktury organizacyjnej, której główny obszar działalności jest inny od przedmiotu działalności organizacji z której została wyodrębniona.
Wyodrębnienie finansowe i organizacyjne
Spełnienie warunku wyodrębnienia finansowego i organizacyjnego jest niezbędne w procesie wydzielania zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie finansowe polega na określeniu samodzielności funkcjonowania ZCP pod względem przypisanych do danego obszaru zasobów finansowych, materialnych i niematerialnych, czy też zasobów ludzkich, jak również przychodów i kosztów oraz związanych z nimi należności i zobowiązań. Wyodrębnienie organizacyjne dotyczy organizacji pracy, systemów, procedur wewnętrznych, które świadczą o możliwości samodzielnej działalności.
Cele wydzielania ZCP
Wydzielanie ZCP służy stworzeniu nowej jednostki gospodarczej w związku z realizacją procesów reorganizacyjnych w celu zwiększenia efektywności działalności przedsiębiorstwa i utworzonej Grupy. ZCP bywa również wykorzystywane w procesach sprzedaży części biznesu – gdy inwestor jest zainteresowany nabyciem wybranego obszaru działalności przedsiębiorstwa. W okresie rozwoju firmy i rozszerzania zakresu jej działalności struktura organizacyjna może stawać się coraz bardziej rozbudowana i obejmować działalności poboczne. Wydzielenie ZCP stanowi rozwiązanie umożliwiające wyodrębnienie obszaru/departamentu, który nie stanowi podstawowej działalności przedsiębiorstwa, czy też cechuje się innym ryzykiem operacyjnym, a w związku z tym wymaga odrębnego zarządzania.
Zalety ZCP
Jedną z głównych zalet tworzenia nowej jednostki poprzez wyodrębnienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa z istniejącej już spółki jest fakt, że jest to proces łatwiejszy aniżeli powołanie i zbudowanie zupełnie nowego podmiotu. Wyodrębnienie ZCP daje również możliwość uporządkowania struktury przedsiębiorstwa lub grupy oraz ułatwia proces ewentualnej sprzedaży danej części biznesu (sprzedaż ZCP vs sprzedaż poszczególnych składników majątku). W przypadku takich operacji konieczne może być również określenie wartości ZCP. Więcej na ten temat: https://cmt-advisory.pl/co-robimy/wyceny-i-opinie/wycena-zorganizowanej-czesci-przedsiebiorstwa/
