W Poznaniu odbyły się uroczystości upamiętniające 69. rocznicę powstania robotniczego z czerwca 1956 roku. Obchody trwały od świtu do późnych godzin popołudniowych, a główne wydarzenia miały miejsce na placu Adama Mickiewicza.
Całodniowe uroczystości w stolicy Wielkopolski
Poznaniacy rozpoczęli hołd dla bohaterów czerwcowego powstania już o szóstej rano. Mariusz Wiśniewski, wiceprezydent miasta, złożył kwiaty przed bramą Fabryki Pojazdów Szynowych H. Cegielskiego w imieniu wszystkich mieszkańców. To właśnie z tego miejsca 28 czerwca 1956 roku ponad dziesięć tysięcy wzburzonych robotników wyruszyło na ulice, domagając się godności, wolności i chleba.
Delegacja miejska odwiedziła również inne symboliczne miejsca związane z tamtymi wydarzeniami. Wiązanki złożono przy tablicach Poległych Studentów na Politechnice Poznańskiej, przed Zakładami Naprawczymi Taboru Kolejowego oraz na terenie dawnej zajezdni tramwajowej przy ulicy Gajowej.
Wiceprezydent Wiśniewski podkreślał podczas ceremonii, że historia powstania zaczęła się od zwyczajnych, ale niezłomnych ludzi. Ich codzienna determinacja i cicha odwaga zasługują na pamięć.
Główne obchody przy pomniku
Najważniejsza część uroczystości rozpoczęła się o godzinie 18:30 na placu Adama Mickiewicza. Syreny alarmowe rozbrzmiewały dokładnie w tym samym czasie co 69 lat temu, po czym zebrani odśpiewali hymn państwowy.
Prezydent Jacek Jaśkowiak zastanawiał się podczas przemówienia, czy współcześni mieszkańcy wykazaliby się podobną determinacją w obliczu zagrożenia bezpieczeństwa czy naruszenia sprawiedliwości. Wyraził dumę z Poznania, który jego zdaniem od lat przeciwstawia się populizmowi i ksenofobii, broniąc europejskich wartości takich jak równość, wolność i rozwój.
W uroczystościach wzięli udział bezpośredni uczestnicy czerwcowych wydarzeń, w tym Andrzej Sporny z Związku Powstańców Poznańskiego Czerwca 1956 „Niepokonani” oraz Aleksandra Banasiak, pielęgniarka niosąca pomoc rannym podczas powstania.
Minister kultury Hanna Wróblewska przypomniała, że 69 lat temu Poznań stał się symbolem niezłomnego ducha narodu polskiego. Robotnicy z zakładów Cegielskiego wraz z tysiącami mieszkańców wyszli na ulice, upominając się o podstawowe potrzeby i wolność. Ich krzyki domagające się chleba i sprzeciwiające się komunistycznej władzy były wyrazem heroicznej odwagi wobec opresyjnego systemu.
Jarosław Lange, szef regionalnych struktur NSZZ „Solidarność”, zwracał uwagę na niezwykłą odwagę robotników, którzy mimo świadomości terroru i zagrożeń zdecydowali się wystąpić przeciw władzy. Podkreślał, że głównym motorem protestu była walka o ludzką godność w obliczu powszechnego upodlenia.
Dodatkowe miejsca pamięci
Uroczystości objęły również skwer Trzech Tramwajarek, Pomnik Poległych w Powstaniu przy ulicy Kochanowskiego oraz tablicę pamiątkową na budynku Komendy Wojewódzkiej Policji.
Przed główną ceremonią w Kościele Dominikanów odprawiono mszę świętą w intencji ofiar powstania.
Historyczne znaczenie wydarzeń
Czerwcowe powstanie w Poznaniu było pierwszym tego typu wystąpieniem w Polsce Ludowej. Przyczyną zrywu było narastające od początku lat pięćdziesiątych niezadowolenie z warunków życia i pracy. Uliczny protest przerodził się w wielotysięczną manifestację, którą komunistyczna władza spacyfikowała przy użyciu wojska.
Według ustaleń Instytutu Pamięci Narodowej w wyniku powstania śmierć poniosło 58 osób, a najmłodszą ofiarą był trzynastoletni Romek Strzałkowski. Szacuje się, że rannych zostało około 500-600 mieszkańców miasta.
