Miecz i groty strzał z X-XII wieku, sierp, a także fragmenty ceramiki i kości zwierzęcych. Wszystko to znaleźli archeolodzy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w wodach jeziora Lednickiego, w okolicach Ostrowa Lednickiego.
To już kolejny sezon badań prowadzonych w tym miejscu przez naukowców z Centrum Archeologii Podwodnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu pod kierownictwem dr. hab. Andrzeja Pydyna, prof. UMK i mgr. Mateusza Popka, w ścisłej współpracy z Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. To między innymi dzięki ich pracy Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy może się poszczycić najliczniejszą kolekcję uzbrojenia wczesnośredniowiecznego w Europie Środkowej.
Podczas tegorocznego sezonu badań również nie zabrakło spektakularnych odkryć, które nawet zahartowani w bojach i ostrożni w ocenach archeolodzy nie wahają się nazywać skarbami.
“Tegoroczny sezon badawczy dostarczył również wielu cennych zabytków, zwłaszcza militariów” – czytamy na stronie UMK w Toruniu. – “Część z nich można datować na X wiek, czyli czasy funkcjonowania starszego z mostów. Wśród najcenniejszych należy wymienić miecz jednoręczny pochodzący z X wieku. Pierwsze analizy sugerują, że na mieczu znajduje się inkrustowany krzyż. Podobnie datować można również dwa topory, z których jeden jest bogato zdobiony. Jeszcze nie wiadomo, czym był inkrustowany – na to pytanie odpowiedź przyniosą specjalistyczne analizy.
Odnalezione przez archeologów bełty do kuszy i groty strzał, datowane na XIII-XIV wiek, należy natomiast powiązać z drugą przeprawą mostową i funkcjonującym na Ledniczce gródkiem stożkowatym, który był siedzibą rycerską, a może również siedzibą kasztelana. Z tego samego okresu pochodzi także topór ze świetnie zachowanym drzewcem oraz głowica miecza z brązu. Taka ilość uzbrojenia, a zwłaszcza groty strzał i bełtów, może sugerować, że na moście odbyła się niejedna potyczka”.
W wykopie utworzonym na dnie jeziora znaleziono także fragmenty naczyń ceramicznych oraz kości zwierzęce, ale najcenniejsze, zdaniem badaczy, są pozostałości umocnień brzegowych, zbudowanych najprawdopodobniej z solidnych belek dębowych. Jak udało się ustalić dzięki metodzie dendrochronologicznej, drzewo zostało ścięte w 980 roku, czyli w trakcie panowania Mieszka I!
Naukowcy pracują od trzech lat w okolicy pozostałości dwóch mostów prowadzących z Ledniczki na zachodni brzeg jeziora. Pierwszy z nich powstał już w X wieku, drugi – około przełomu XIII i XIV. jeden z lepiej zachowanych pali został przebadany metodą dendrochronologiczną i okazało się, że został ścięty jesienią 913 lub zimą 913/914 roku. A to oznacza, że może to być jedna z najstarszych przepraw mostowych Słowian, znanych z terenu ziem polskich!
Naukowcy podkreślają też, że budowa takich mostów – a jeden z nich liczył ponad 400 metrów długości! – świadczy o kunszcie inżynieryjnym naszych przodków, potwierdza też znaczenie osady na Ostrowie Lednickim. Z pewnością była jednym z najważniejszych grodów słowiańskich, i to co najmniej kilkadziesiąt lat przed Mieszkiem I.
Archeolodzy planują kolejne prace na kolejne sezony badawcze i obiecują, że wszystkie zabytki oraz same relikty mostów zostaną udokumentowane w technologii 3D i wkrótce każdy będzie mógł je obejrzeć na platformie Sketchfab.
UMK w Toruniu, el
